Η θεραπευτική παρέμβαση στα παιδιά και στους εφήβους με διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ), είναι εξατομικευμένη και σχεδιάζεται με μεγάλη προσοχή, έπειτα από την λεπτομερή αξιολόγηση των αναγκών του παιδιού και της οικογένειας. Εστιάζει στο σύνολο των δυσκολιών του παιδιού, δομείται ώστε να είναι κατάλληλη για τη χρονολογική ηλικία και το αναπτυξιακό του επίπεδο και στοχεύει στην προετοιμασία του παιδιού για ενεργό συμμετοχή στην οικογένεια, το σχολείο, την κοινότητα.

Η πρώιμη παρέμβαση έχει σημαντικά οφέλη στην εξέλιξη του παιδιού σε πολλά επίπεδα, καθώς στοχεύει στην ανάπτυξη της λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας, στην ανάπτυξη και ενίσχυση κοινωνικών δεξιοτήτων, στην αντίληψη του εαυτού και των άλλων, στην ενίσχυση δεξιοτήτων της καθημερινότητας, στη σχολική ετοιμότητα κ.ά. Βασικός στόχος είναι η ολιστική υποστήριξη του παιδιού και της οικογένειας και για το λόγο αυτό, η συμμετοχή των γονέων είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. Οι γονείς εκπαιδεύονται κατάλληλα, ώστε να αναγνωρίζουν και να κατανοούν τις δυσκολίες του παιδιού και να το βοηθούν να εφαρμόζει όσα κατακτά, στην καθημερινή του ζωή.

Παράλληλα, οι γονείς υποστηρίζονται ψυχολογικά στην προσπάθεια αυτή. Στη θεραπευτική διαδικασία μπορούν επίσης να συμμετέχουν και τα αδέρφια των παιδιών με ΔΑΦ και όποια άλλα μέλη επιθυμούν, στα πλαίσια οικογενειακής θεραπείας.

Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, τις δυνατότητες, τις δυσκολίες, τις κλίσεις, τα ταλέντα, αλλά και ανάλογα με τις μοναδικές δυναμικές της κάθε οικογένειας, δομείται ένα κατάλληλο πρόγραμμα υποστήριξης για όλη την οικογένεια.

Συνεπώς, τα εργαλεία και οι μέθοδοι υποστήριξης ποικίλουν. Ακολουθούν, ενδεικτικά, κάποια από αυτά:

– Εντατική αλληλεπίδραση (Intensive Interaction). Πρόκειται για μια προσέγγιση που στοχεύει στην ανάπτυξη και ενίσχυση των βασικών αρχών επικοινωνίας και απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους που βρίσκονται σε πρώιμο επικοινωνιακό στάδιο. Η αλληλεπίδραση παιδιού- θεραπευτή βασίζεται περισσότερο σε μη λεκτικές μορφές επικοινωνίας που επαναλαμβάνονται σταθερά (π.χ ασκήσεις για τη βλεμματική επαφή κ.ά). Στόχος είναι η σταδιακή αύξηση τόσο της διάρκειας όσο και της πολυπλοκότητας της επαφής.

Eφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς (ABA). Στοχεύει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων με βάση τη θετική ενίσχυση της συμπεριφοράς. Ξεκινώντας από τα ενδιαφέροντα και την μοναδικότητα του κάθε παιδιού, δομούνται τεχνικές και σταθερό πρόγραμμα που βοηθά το παιδί στην οργάνωση, στην επικοινωνία, σε θέματα αυτοφροντίδας κ.ά.

Κοινωνικές παρεμβάσεις (Κοινωνικές ιστορίες- Κοινωνικά συμπεράσματα) Ιστορίες που περιλαμβάνουν εικόνες και σύντομο κείμενο. Ο θεραπευτής τις διαβάζει στο παιδί και το υποστηρίζει ώστε να βρει λύσεις/εναλλακτικές ιδέες σε θέματα που αφορούν το σχολείο, την οικογένεια κ.ά.

Εκμάθηση δεξιοτήτων καθημερινότητας (αυτοεξυπηρέτηση και αυτονομία) Υποστήριξη στην εκμάθηση δεξιοτήτων όπως, αγορές στο σουπερ-μαρκετ, αγορές ρούχων, βιβλίων, επίσκεψη σε τράπεζα, σε γιατρό και άλλες καθημερινές δραστηριότητες.